Tọa đàm “Quan hệ hợp tác văn hóa, giáo dục và đối ngoại nhân dân giữa Việt Nam với các nước Mỹ Latinh trong bối cảnh mới”

Ngày 2/10/2025, tại Đà Nẵng, Học viện Chính trị khu vực III phối hợp với Viện Chính trị và Quan hệ quốc tế (Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh) tổ chức Tọa đàm “Quan hệ hợp tác văn hóa, giáo dục và đối ngoại nhân dân giữa Việt Nam với các nước Mỹ Latinh trong bối cảnh mới”.

Chủ trì tọa đàm có các đồng chí: TS Đào Ngọc Báu, Viện trưởng Viện Chính trị và Quan hệ quốc tế; PGS,TS Lê Văn Đính, Phó Giám đốc Học viện Chính trị khu vực III; TS Bùi Việt Hương, Phó Viện trưởng Viện Chính trị và Quan hệ quốc tế.

Đoàn chủ trì tọa đàm

Tham dự tọa đàm trực tiếp tại Đà Nẵng có PGS,TS Nguyễn Viết Thảo, nguyên Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Phó Chủ tịch thường trực Hội hữu nghị Việt Nam – Cuba; đồng chí Nguyễn Ngọc Bình, Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị thành phố Đà Nẵng; đồng chí Nguyễn Tiến Quang, Giám đốc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) chi nhánh miền Trung – Tây Nguyên; ông Trần Nam Trang, Giám đốc điều hành Công ty Công nghệ JAI; cùng đông đảo cán bộ, giảng viên, nghiên cứu viên của Viện Chính trị và Quan hệ quốc tế, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và Khoa Chính trị và Quan hệ quốc tế, Học viện Chính trị khu vực III. 

Đại sứ Vũ Trung Mỹ, Đại sứ Việt Nam tại Venezuela; Đaị sứ Nguyễn Việt Cường, Đại sứ Việt Nam tại Chile; và Đại sứ Đỗ Bá Khoa, nguyên Đại sứ Việt Nam tại Brazil, Ủy viên Ban Chấp hành Hội Hữu nghị và Hợp tác Việt Nam – Brazil, tham dự tọa đàm theo hình thức trực tuyến.

Tọa đàm Quan hệ hợp tác văn hóa, giáo dục và đối ngoại nhân dân giữa Việt Nam với các nước Mỹ Latinh trong bối cảnh mới

Phát biểu khai mạc tọa đàm, PGS,TS Lê Văn Đính khẳng định Tọa đàm là một trong những hoạt động thiết thực để triển khai Nghị quyết số 59-NQ/TW của Bộ Chính trị về hội nhập quốc tế trong tình hình mới, góp phần làm sâu sắc thêm nhận thức về cơ hội hợp tác giữa Việt Nam và các quốc gia Mỹ Latinh trong lĩnh vực văn hóa, giáo dục và đối ngoại nhân dân.

Trong báo cáo đề dẫn, TS Bùi Việt Hương phân tích mối quan hệ Việt Nam – Mỹ Latinh trên nền tảng truyền thống lịch sử và những phát triển mới hiện nay. Qua đó chỉ rõ nhiều cơ sở giáo dục của Việt Nam đã triển khai giảng dạy ngôn ngữ Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha và văn hóa khu vực Mỹ Latinh, tạo sự gắn kết giữa Việt Nam và các quốc gia Mỹ Latinh. Tuy nhiên, hiệu quả của đối ngoại nhân dân còn nhiều thách thức, cộng đồng người Việt tại Mỹ Latinh chưa đông đảo, khoảng cách địa lý, khác biệt văn hóa và hạn chế về nguồn lực tài chính. Để tăng cường liên kết, báo cáo đề xuất xây dựng thêm trung tâm văn hóa, trung tâm nghiên cứu, khuyến khích giao lưu học thuật và tìm giải pháp kết nối giao thông nhằm giảm thiểu chi phí và thời gian đi lại giữa Việt Nam và Mỹ Latinh.

PGS, TS Nguyễn Viết Thảo, nguyên Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Phó Chủ tịch thường trực Hội Hữu nghị Việt Nam – Cuba phát biểu tại tọa đàm

Đại diện một số cơ quan, tổ chức tại Đà Nẵng phát biểu tại tọa đàm

Phát biểu tại tọa đàm, PGS,TS Nguyễn Viết Thảo nhấn mạnh khu vực Mỹ Latinh là địa bàn đấu tranh cách mạng sôi nổi của Chủ nghĩa xã hội trong thế kỷ XXI. Khu vực này có nền văn hóa đặc sắc, đời sống tinh thần phong phú, là cái nôi của khoảng một nửa số giải Nobel văn học của thế giới. Người dân khu vực Mỹ Latinh luôn bày tỏ sự ủng hộ nhiệt thành đối với cuộc đấu tranh chính nghĩa vì độc lập tự do của nhân dân Việt Nam, qua đó góp phần hình thành mặt trận nhân dân trên toàn thế giới ủng hộ Việt Nam. Kể từ khi Việt Nam tiến hành công cuộc Đổi mới năm 1986, quan hệ giữa Việt Nam và các nước Mỹ Latinh bước vào một giai đoạn phát triển mới, mạnh mẽ và toàn diện hơn. Tuy nhiên, theo PGS,TS Nguyễn Viết Thảo, quan hệ song phương giữa Việt Nam và các quốc gia Mỹ Latinh vẫn chưa phát triển xứng tầm với tiềm năng. PGS,TS Nguyễn Viết Thảo nêu đề xuất: Xác định rõ trọng tâm quan hệ Việt Nam – Mỹ Latinh để tạo ra các đột phá chiến lược; Mời doanh nghiệp tư nhân vừa và nhỏ tham gia quá trình phát triển mối quan hệ; Thiết lập cơ quan cụ thể làm nòng cốt thúc đẩy mối quan hệ; và thành lập Trung tâm văn hóa Mỹ Latinh tại Việt Nam và Trung tâm văn hóa Việt Nam tại khu vực này.

Phát biểu tham luận tại tọa đàm, các Đại sứ Việt Nam tại Mỹ Latinh đã cung cấp bức tranh toàn diện, khách quan về khu vực này. Các Đại sứ khẳng định, Mỹ Latinh là khu vực hòa bình, ổn định, thịnh vượng và giàu bản sắc văn hóa, bác bỏ những định kiến về tình hình phức tạp hay nạn đói như một bộ phận truyền thông tiêu cực đề cập trong thời gian gần đây.

Theo các Đại sứ, Mỹ Latinh hiện tại coi Việt Nam là nhà cung cấp giải pháp và mô hình phát triển bền vững tại châu Á, đồng thời là cầu nối chiến lược giữa Mỹ Latinh và Cộng đồng ASEAN. Để nâng cao hiệu quả đối ngoại, các Đại sứ đề xuất triển khai đề án tôn vinh hình ảnh và tư tưởng Hồ Chí Minh ở nước ngoài, tận dụng thiện cảm của Nhân dân Mỹ Latinh với Bác Hồ và lịch sử hào hùng của Việt Nam. Các ý kiến thống nhất về sự cần thiết phải thiết lập các cơ chế giao lưu văn hóa mới, có thể mời các nghệ sĩ, đoàn ca vũ, người nổi tiếng từ Mỹ Latinh đến Việt Nam để quảng bá văn hóa, kết nối du lịch, thúc đẩy giao thương. Khẳng định ngoại giao văn hóa là phương pháp triển khai sức mạnh mềm hiệu quả, các Đại sứ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chia sẻ kinh nghiệm phát triển công nghiệp văn hóa và công nghiệp sáng tạo giữa hai bên, tạo tiền đề vững chắc cho phát triển kinh tế, đưa quan hệ Việt Nam – Mỹ Latinh lên tầm cao mới.

Các đại biểu tham dự tọa đàm chụp ảnh chung

Đại diện VCCI khu vực miền Trung – Tây Nguyên và đại diện Liên hiệp các tổ chức hữu nghị thành phố Đà Nẵng khẳng định thành phố biển Đà Nẵng được mệnh danh là nơi đáng sống, luôn sẵn sàng là điểm đến lý tưởng cho các hoạt động hợp tác quốc tế. Nếu Đà Nẵng đăng cai tổ chức các sự kiện giao lưu và đối ngoại nhân dân Việt Nam – Mỹ Latinh, các cơ quan này cam kết tạo điều kiện tốt nhất để hỗ trợ, coi đây là cơ hội để Đà Nẵng phát huy tiềm năng văn hóa và du lịch, góp phần tăng cường sự gắn kết và hiểu biết lẫn nhau giữa nhân dân Việt Nam và khu vực Mỹ Latinh.

Phát biểu bế mạc, tổng kết tọa đàm, TS Đào Ngọc Báu khẳng định, các tham luận và thảo luận tại tọa đàm đã cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn vững chắc, làm sâu sắc thêm nhận thức về tiềm năng hợp tác Việt Nam – Mỹ Latinh. Tọa đàm có ý nghĩa quan trọng trong việc hoạch định chính sách đối ngoại của Việt Nam, làm nền tảng để xây dựng những chiến lược phát triển quan hệ toàn diện, hiệu quả hơn đối với các quốc gia vì hòa bình, phát triển của  khu vực và thế giới.

TS. Mạch Lê Thu – Viện Chính trị và Quan hệ quốc tế; Ảnh: Học viện Chính trị khu vực III