Hội nghị tư vấn chính sách “Thúc đẩy chuyển đổi số trong lĩnh vực y tế tại Việt Nam: Nghiên cứu trường hợp triển khai hồ sơ sức khoẻ điện tử tại Lạng Sơn, Bình Thuận và Tây Ninh”

GS,TS Lê Văn Lợi phát biểu đề dẫn Hội nghị

 GS,TS Lê Văn Lợi, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh dự và chủ trì Hội nghị. Cùng chủ trì có PGS,TS Lê Văn Chiến, Viện trưởng Viện Lãnh đạo học và Chính sách công; TS Bùi Phương Đình, Viện trưởng Viện Xã hội học và Phát triển; GS,TS Nguyễn Hữu Minh, Chủ tịch Hội Xã hội học Việt Nam.

Dự Hội nghị về phía khách mời quốc tế có ngài Patrick Haverman, Phó Đại diện Chương trình Phát triển Liên hợp quốc tại Việt Nam; đại diện Đại sứ quán Ailen tại Việt Nam; cán bộ, nhân viên Chương trình Phát triển Liên hợp quốc tại Việt Nam, Đại sứ quán Ailen tại Việt Nam.

Về phía Việt Nam có các đồng chí: Đoàn Thanh Sơn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn; Dương Văn Thắng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tây Ninh; Nguyễn Minh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận; đại diện lãnh đạo Bộ Công an, Bộ Y tế; đại diện lãnh đạo các ban, sở, ngành thuộc các tỉnh Lạng Sơn, Tây Ninh, Bình Thuận; các chuyên gia, nhà khoa học trong và ngoài Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. 

Phát biểu đề dẫn Hội nghị, GS,TS Lê Văn Lợi, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh khẳng định, trong những năm qua, cải cách quản trị và hành chính công ở Việt Nam đã trở thành một trong những ưu tiên hàng đầu trong hoạt động của chính phủ nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống của nhân dân. Quản trị tốt hơn và dịch vụ công tốt hơn, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của nhân dân là một trong những ưu tiên hàng đầu của chính phủ trong các chương trình nghị sự. Trải qua hơn 20 năm cải cách hành chính, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng, từng bước hình thành nền hành chính công dân chủ, chuyên nghiệp, hiện đại, tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, có năng lực kiến tạo phát triển, liêm chính, phục vụ nhân dân.

Quang cảnh Hội nghị

Đồng chí Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh cho biết, nhằm tìm hiểu thực trạng chuyển đổi số ngành y tế nói chung, triển khai xây dụng hồ sơ sức khỏe điện tử cho nhân dân nói riêng, năm 2024, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh phối hợp Chương trình Phát triển Liên hợp quốc tại Việt Nam, Đại sứ quán Ailen tại Việt Nam và Hội Xã hội học Việt Nam tổ chức nghiên cứu tại các tỉnh Lạng Sơn, Bình Thuận và Tây Ninh đại diện cho 3 vùng Bắc, Trung, Nam, đồng thời là các địa phương có nhiều đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống. Vì vậy, Hội nghị tư vấn chính sách được tổ chức để nhóm nghiên cứu báo cáo những kết quả đạt được từ thực địa ba tỉnh: Lạng Sơn, Bình Thuận và Tây Ninh, qua đó tạo diễn đàn để các nhà khoa học trong và ngoài Học viện cũng như các nhà lãnh đạo, quản lý hoạt động thực tiễn từ các địa phương được lựa chọn nghiên cứu góp ý hoàn thiện báo cáo cuối cùng, đồng thời thảo luận để có những kiến nghị chính sách cho Đảng, Nhà nước nhằm đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số lĩnh vực y tế.

Báo cáo kết quả nghiên cứu được trình bày tại Hội nghị cho thấy, nhằm khai thác những cơ hội mà cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư tạo ra để phát triển đất nước, trong những năm qua, Đảng và Nhà nước Việt Nam đã ban hành và tổ chức thực thi nhiều chủ trương, chính sách quan trọng. Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư; Nghị quyết số 76/NQ-CP ngày 15/7/2021 của Chính phủ ban hành Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021 – 2030. Về chuyển đổi số, Thủ tướng chính phủ đã lần lượt phê duyệt Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030; Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030; Chiến lược quốc gia phát triển kinh tế số và xã hội số đến năm 2025, định hướng đến năm 2030,...

Đại biểu tham dự Hội nghị

Trong lĩnh vực y tế, năm 2016, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 2348/QĐ-TTg phê duyệt Đề án xây dựng và phát triển mạng lưới y tế cơ sở trong tình hình mới. Trong đó đặt mục tiêu đến năm 2025, “100% dân số được quản lý, theo dõi sức khỏe”. Đặc biệt, Đề án đã đặt ra nhiệm vụ: “Thực hiện tin học hóa các hoạt động của y tế cơ sở và quản lý hồ sơ theo dõi sức khỏe của từng người dân. Đồng bộ và kết nối hệ thống thông tin giữa y tế xã với y tế huyện để theo dõi, quản lý sức khỏe người dân trên địa bàn”. Năm 2019, Bộ Y tế ban hành Quyết định số 5349/QĐ-BYT phê duyệt Kế hoạch triển khai Hồ sơ sức khỏe điện tử. Kế hoạch này đề ra mục tiêu: đến năm 2025, 95% người dân được lập Hồ sơ sức khỏe điện tử.

Để triển khai các chính sách trên, trong những năm qua, lãnh đạo các tỉnh đã thể hiện quyết tâm chính trị lớn, chỉ đạo, điều hành quyết liệt, sự vào cuộc của nhiều tổ chức, cơ quan, đơn vị từ tỉnh đến cơ sở. Các cơ sở y tế của các tỉnh đã và đang triển khai quá trình chuyển đổi số như dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt, đơn thuốc điện tử, bệnh án điện tử, phần mềm quản lý bệnh viện (HIS). Song dù lãnh đạo các tỉnh đã thể hiện quyết tâm cao, nhiều chỉ thị, nghị quyết, kế hoạch đã được ban hành nhằm triển khai các chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước trong chuyển đổi số y tế nói chung, hồ sơ sức khỏe điện tử nói riêng, nhưng kết quả đạt được không giống nhau giữa các địa phương, hồ sơ sức khỏe điện tử triển khai ở các mức độ khác nhau nhưng nhìn chung dữ liệu còn thiếu và không được cập nhật thường xuyên, việc khai thác và sử dụng chưa đạt hiệu quả như mong đợi.  

Trong 3 tỉnh nghiên cứu thực địa, Lạng Sơn là tỉnh đạt được nhiều thành tựu nổi bật hơn so với Bình Thuận và Tây Ninh nhưng cũng gặp nhiều khó khăn trong cập nhật và chia sẻ dữ liệu giữa các cơ sở khám chữa bệnh. Nghiên cứu từ các tỉnh cũng cho thấy, nhiều cơ sở y tế chưa được trang bị đầy đủ các thiết bị hiện đại, hệ thống thông tin chưa đồng bộ, gây khó khăn trong việc triển khai các giải pháp số hóa. Nguồn nhân lực có chuyên môn về công nghệ thông tin còn thiếu hụt, đặc biệt là ở các tuyến y tế cơ sở. Cơ sở vật chất phục vụ chuyển đổi số ở ngành y tế gặp nhiều khó khăn, máy tính cũ, lạc hậu, đường truyền chậm, khó kết nối, đặc biệt ở các trạm y tế tuyến xã. Điều này làm giảm hiệu quả trong việc vận hành và khai thác các hệ thống số. Bên cạnh đó, việc quản lý và chia sẻ dữ liệu y tế còn phân mảnh, chưa đảm bảo tính liên thông giữa các cơ sở y tế. Chi phí đầu tư cho chuyển đổi số cũng là một gánh nặng lớn, nhất là trong bối cảnh nguồn lực tài chính còn hạn chế.

Các đại biểu chụp ảnh lưu niệm

Với tinh thần trách nhiệm và xây dựng, các đại biểu tham dự đã tập trung thảo luận về Kết quả nghiên cứu chuyển đổi số ngành y tế, đặc biệt việc triển khai hồ sơ sức khỏe điện tử tại ba tỉnh Lạng Sơn, Tây Ninh và Bình Thuận; công tác lãnh đạo, chỉ đạo triển khai chủ trương, chính sách của Trung ương về chuyển đổi số trong lĩnh vực y tế trên địa các tỉnh trên các chiều cạnh: công tác triển khai thể chế hóa; phân công, phối hợp; tập huấn; truyền thông; kiểm tra; đánh giá; bố trí nguồn lực tài chính, nhân lực, hạ tầng số,…;

Trên cơ sở phân tích, nhận diện những khó khăn, điểm nghẽn của tiến trình chuyển đổi số y tế, đặc biệt là tiếp cận, sử dụng hồ sơ sức khoẻ điện tử của người dân từ góc độ cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin; nguồn nhân lực y tế các cấp; nguồn lực tài chính; sự phối hợp của các cơ quan hữu quan,… trong tiến trình tổ chức thực hiện trên địa bàn các tỉnh; Đánh giá kết quả triển khai hồ sơ sức khỏe điện tử trong hệ thống chăm sóc sức khỏe từ cấp tỉnh đến cấp xã; khả năng tiếp cận và năng lực thích ứng của người dân, đặc biệt nhóm chịu nhiều thiệt thòi, đồng bào dân tộc thiểu số; các rào cản, thách thức đối với quá trình triển khai, tiếp cận, sử dụng hồ sơ sức khỏe điện tử cho người dân trên địa bàn các tỉnh Lạng Sơn, Tây Ninh và Bình Thuận thời gian qua, v.v..  Các đại biểu đề xuất nhiều giải pháp phù hợp và khả thi với quá trình chuyển đổi số y tế trên địa bàn các tỉnh, đặc biệt là giải quyết điểm nghẽn trong triển khai hồ sơ sức khỏe điện tử cho người dân trong thời gian tới./.