Cùng chủ trì tọa đàm có PGS,TS Nguyễn Danh Tiên, Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Dự tọa đàm có các chuyên gia, nhà sử học đến từ Viện Lịch sử Đảng (Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh), Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, Viện Lịch sử Công an nhân dân, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam.
Quang cảnh tọa đàm
Phát biểu khai mạc và đề dẫn tọa đàm, PGS,TS Dương Trung Ý, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh cho biết, lá cờ đỏ sao vàng lần đầu tiên xuất hiện trong cuộc Khởi nghĩa Nam Kỳ (23/11/1940), trở thành biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng. Tại Hội nghị Ban Chấp hành tháng 5/1941, Trung ương Đảng quyết định lấy Cờ đỏ sao vàng là Cờ Mặt trận Việt Minh và sau ngày cách mạng thành công sẽ là lá cờ của toàn quốc. Tháng 11/1946, Kỳ họp thứ hai Quốc hội khóa I thông qua Hiến pháp, quyết định lấy lá cờ đỏ sao vàng làm Quốc kỳ của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, trong đó ghi rõ: “Quốc kỳ của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa có hình chữ nhật, nền đỏ ở giữa có ngôi sao vàng năm cánh”5. Ngày 2-7-1976, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam tiếp tục quyết định lấy lá cờ đỏ sao vàng là Quốc kỳ của Việt Nam. Từ đó đến nay, lá cờ đỏ sao vàng đã trở thành biểu tượng bách chiến bách thắng của cách mạng Việt Nam.
Theo PGS,TS Dương Trung Ý, đến nay, đã có nhiều công trình khoa học, nhiều cá nhân đã quan tâm nghiên cứu về tác giả lá cờ đỏ sao vàng - Quốc kỳ Việt Nam. Tuy nhiên, cho đến nay, tác giả của lá cờ đỏ sao vàng còn nhiều ý kiến khác nhau và chưa được khẳng định. Do vậy, việc xác định tác giả của lá cờ đỏ sao vàng có ý nghĩa quan trọng trong việc tri ân, tôn vinh những thế hệ cách mạng tiền bối, góp phần giáo dục truyền thống yêu nước và cách mạng, đồng thời đáp ứng những yêu cầu về bản quyền tác giả, đồng chí Phó Giám đốc Học viện nhấn mạnh trong phát biểu đề dẫn.
PGS,TS Dương Trung Ý, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh phát biểu khai mạc, đề dẫn tọa đàm
Với hơn 20 bài viết của các nhà khoa học, nhà nghiên cứu lịch sử và nhiều ý kiến trao đổi trực tiếp, tọa đàm đã đi sâu phân tích, cung cấp tư liệu tham khảo tương đối phong phú về khởi nghĩa Nam Kỳ và những tư liệu liên quan đến tác giả của lá cờ đỏ sao vàng. Tuy nhiên, liên quan đến tác giả lá cờ đỏ sao vàng, hầu hết các bài viết đều khẳng định, không có tư liệu, tài liệu gốc, không có văn bản của Đảng hay văn bản pháp lý của Nhà nước đề cập đến tác giả lá cờ đỏ sao vàng, mà chủ yếu các cuốn sách lịch sử Đảng bộ địa phương, kỷ yếu hội thảo khoa học, hồi ký, các bài báo đăng tải trên báo in, báo điện tử…. Theo nhận định, các tài liệu trên chỉ mang tính tham khảo, chưa có tư liệu mới, có cơ sở khoa học và sức thuyết phục để xác định được tác giả của Quốc kỳ Việt Nam.
Các bài viết gửi đến tọa đàm, đặc biệt là những ý kiến trao đổi, thảo luận trực tiếp đã đưa ra nhiều luận giải về tác giả của Quốc kỳ Việt Nam, song nhìn chung chưa tìm được tư liệu gốc, có đầy đủ cơ sở pháp lý để khẳng định chính xác ai là tác giả của Quốc kỳ Việt Nam.
Đại biểu tham luận tại tọa đàm
Đại biểu tham luận tại tọa đàm
Đại biểu tham luận tại tọa đàm
Đối với quan điểm cho rằng, tác giả của Quốc kỳ Việt Nam là của tập thể Xứ ủy Nam Kỳ, các ý kiến tại tọa đàm đều thống nhất đây là ý kiến rất đáng lưu ý. Vì trong bối cảnh chưa có tư liệu gốc, đủ độ tin cậy để khẳng định chính xác ai là tác giả của Quốc kỳ Việt Nam thì việc xác định tác giả của Quốc kỳ Việt Nam là của tập thể Xứ ủy Nam Kỳ là có cơ sở khoa học. Theo các nhà sử học, trong thực tế, quyết định về việc ra đời lá cờ đỏ sao vàng là chủ trương của Đảng, và lá cờ đỏ sao vàng đã trở thành cờ hiệu của Mặt trận Việt Minh (5-1941). Thực hiện chủ trương của Đảng, Xứ ủy Nam Kỳ đã phân công một số đồng chí trong Xứ ủy, trong đó có đồng chí Khỏe (Phạm Quang Sô), đồng chí Tiến - những người tham gia Xứ ủy Nam Kỳ thực hiện. Do đó, có thể khẳng định, lá cờ đỏ sao vàng là do Xứ ủy Nam Kỳ trực tiếp xây dựng, nên ý tưởng và kết quả công trình cờ đỏ sao vàng là chủ trương chung của Xứ ủy và thành quả của tập thể Xứ ủy Nam kỳ.
Phát biểu tổng kết tọa đàm, PGS,TS Dương Trung Ý trân trọng cảm ơn và đánh giá cao các ý kiến trao đổi tâm huyết, khao học của các chuyên gia, nhà khoa học. Với hơn 20 tham luận, từ nhiều góc độ tiếp cận, tọa đàm đã bước đầu cung cấp tư liệu, đưa ra những luận giải về vấn đề còn tồn nghi trong lịch sử. Kết quả của tọa đàm sẽ là cơ sở khoa học, cung cấp tư liệu quan trọng tham mưu cho Đảng, Nhà nước xác định tác giả Quốc kỳ Việt Nam.
Đại biểu chụp ảnh chung tại tọa đàm