Dự và chủ trì Hội nghị có đồng chí Hồ Quốc Dũng, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; PGS,TS Dương Trung Ý, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Trưởng Ban điều hành Đề án; PGS,TS Tường Duy Kiên, Viện trưởng Viện Quyền con người trực thuộc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
Tham dự Hội nghị có các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Thượng tướng Nguyễn Văn Gấu, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; Thượng tướng Trần Quốc Tỏ, Thứ trưởng Bộ Công an; đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương; lãnh đạo các tổ chức chính trị-xã hội; đại diện các cơ sở giáo dục, đào tạo trên địa bàn Hà Nội; đại diện lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; cùng toàn bộ thành viên Ban điều hành và Văn phòng Đề án.
Các đồng chí chủ trì Hội nghị
Hội nghị được tổ chức trong bối cảnh toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta đang tích cực chuẩn bị cho Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng; vị thế và uy tín quốc tế của Việt Nam tiếp tục được củng cố và nâng cao, thể hiện ngày càng rõ nét vai trò, trách nhiệm và đóng góp chủ động, tích cực của Việt Nam đối với hòa bình, ổn định và phát triển của khu vực và thế giới, trong đó có lĩnh vực quyền con người (Việt Nam đã trúng cử thành viên Hội đồng Nhân quyền của Liên hợp quốc hai khoá liên tiếp – khoá 2023-2025; 2026-2028). Đây cũng là dịp quan trọng để nhìn lại chặng đường 08 năm triển khai Đề án "Đưa nội dung quyền con người vào chương trình giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2017-2025" - một nhiệm vụ có ý nghĩa chiến lược, lâu dài, vừa mang tính lý luận, vừa mang tính thực tiễn sâu sắc đối với sự nghiệp giáo dục, phát triển con người và xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Theo Quyết định số 1309/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án "Đưa nội dung quyền con người vào chương trình giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2017-2025" (Đề án 1309), Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh là cơ quan chủ trì, phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (trước đây), Bộ Công an, Bộ Quốc phòng trực tiếp triển khai thực hiện các nhiệm vụ của Đề án.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, GS,TS Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương khẳng định, chặng đường 8 năm triển khai thực hiện Đề án đã tạo ra bước chuyển biến rõ rệt trong nhận thức của toàn xã hội về quyền con người. Trước đây, quyền con người thường được coi là một vấn đề “nhạy cảm,” nhưng giờ đây, đã trở thành một nội dung chính thống, khoa học và phổ biến trong giáo dục, từ mầm non cho đến các cấp đại học và hệ thống đào tạo cán bộ trung, cao cấp.
Nội dung giáo dục quyền con người đã được tích hợp vào chương trình giảng dạy ở các cấp học, ngành học và đối tượng học tập khác nhau, từ giáo dục công dân đến các môn học về kinh tế, pháp luật, khoa học xã hội, nhân văn, chính trị và quản lý nhà nước. Đặc biệt, đội ngũ giảng viên, cán bộ quản lý về quyền con người đã được hình thành và phát triển mạnh mẽ, với sự tham gia tích cực của các cơ sở đào tạo và viện nghiên cứu, đặc biệt là Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và các trường đại học trọng điểm. Giáo dục quyền con người cũng đã đóng góp vào việc củng cố niềm tin xã hội, tăng cường đồng thuận, nâng cao ý thức pháp luật và công dân, qua đó giúp ổn định chính trị xã hội và thúc đẩy phát triển bền vững đất nước.
GS,TS Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh: một trong những nội dung cốt lõi của kỷ nguyên phát triển mới, như Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ rõ, là hướng tới mục tiêu “mọi người dân đều có cuộc sống ấm no, hạnh phúc, được hỗ trợ phát triển, làm giàu; đóng góp ngày càng nhiều cho hòa bình, ổn định, phát triển của khu vực và thế giới, cho hạnh phúc của nhân loại và văn minh toàn cầu”. Theo đó, trong kỷ nguyên mới, quyền con người, quyền công dân tiếp tục được Đảng và Nhà nước ta đặc biệt quan tâm, bảo đảm ngày càng đầy đủ, thực chất hơn, phù hợp với khát vọng mà Chủ tịch Hồ Chí Minh hằng mong ước. Đồng chí Nguyễn Xuân Thắng khẳng định, trong suốt thời kỳ Đổi mới, tôn trọng, bảo vệ và bảo đảm quyền con người, trong đó có giáo dục quyền con người, luôn là chủ trương lớn, nhất quán của Đảng và Nhà nước ta.
GS,TS Nguyễn Xuân Thắng phát biểu khai mạc Hội nghị
Đồng chí Hồ Quốc Dũng phát biểu tại Hội nghị
Bên cạnh những kết quả đạt được, GS,TS Nguyễn Xuân Thắng cũng chỉ rõ những hạn chế trong quá trình triển khai Đề án. Một số bộ, ngành và địa phương vẫn chưa triển khai quyết liệt, chưa coi giáo dục quyền con người là nhiệm vụ chính trị thường xuyên. Công tác phối hợp giữa các ngành, các cấp còn thiếu đồng bộ, có tình trạng “mạnh ai nấy làm”. Nguồn lực dành cho Đề án, đặc biệt là nguồn nhân lực chuyên sâu, kinh phí, cơ sở vật chất và học liệu số vẫn còn hạn chế. Điều này đòi hỏi phải có tư duy mới, cách làm mới và giải pháp đột phá trong giai đoạn tới, nhất là trong bối cảnh chuyển đổi số và hội nhập quốc tế sâu rộng.
Với ý nghĩa quan trọng của Hội nghị, GS,TS Nguyễn Xuân Thắng đề nghị các đại biểu tham dự tập trung đánh giá thực chất, khách quan và toàn diện những kết quả đạt được của Đề án, làm rõ tác động của giáo dục quyền con người đối với sự phát triển con người, sự ổn định và tiến bộ xã hội; trên cơ sở đó, kịp thời ghi nhận, biểu dương và khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong quá trình thực hiện Đề án; đồng thời phân tích nguyên nhân dẫn đến các hạn chế, vướng mắc, chậm trễ trong một số khâu, qua đó rút ra bài học kinh nghiệm từ những mô hình hay, cách làm hiệu quả; đề xuất các giải pháp mang tính đột phá, nhằm đưa giáo dục quyền con người đi vào chiều sâu, thực chất và bền vững hơn, đặc biệt là sau khi Ban Bí thư Trung ương Đảng ban hành Chỉ thị về công tác quyền con người trong kỷ nguyên mới.
GS,TS Nguyễn Xuân Thắng đề nghị cần xác lập tầm nhìn chiến lược sau năm 2025, chuẩn bị triển khai các quan điểm mới về quyền con người trong Văn kiện Đại hội XIV của Đảng, gắn chặt với việc tổ chức thực hiện hiệu quả Chỉ thị mới của Ban Bí thư Trung ương Đảng về công tác quyền con người trong kỷ nguyên mới, đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước tương xứng với vị thế, tầm vóc và khát vọng phát triển của dân tộc.
Quang cảnh Hội nghị
PGS,TS Dương Trung Ý trình bày Báo cáo tổng kết 08 năm triển khai thực hiện Đề án
Báo cáo tổng kết 08 năm triển khai thực hiện Đề án tại Hội nghị, PGS,TS Dương Trung Ý, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Trưởng Ban điều hành Đề án khẳng định, việc triển khai thực hiện Đề án đã góp phần nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của giáo dục quyền con người, đặc biệt là cho đội ngũ giáo viên, giảng viên và người học trong các cơ sở giáo dục, đào tạo trong hệ thống giáo dục quốc dân và một số lĩnh vực khác.
Các cơ quan tham gia Đề án đã hoàn thành một khối lượng lớn các nhiệm vụ thông qua nhiều nội dung hoạt động khác nhau. Các sản phẩm của Đề án đã được xã hội hoá đến với người học và công chúng, góp phần nâng cao nhận thức xã hội và hiệu quả đào tạo về quyền con người. Việc triển khai thực hiện Đề án đã thu hút được sự chú ý của các cơ quan truyền thông, báo chí và công chúng, góp phần đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, luận điệu xuyên tạc về quyền con người.
Hoạt động của Đề án đã được đưa vào báo cáo quốc gia về tình hình thực hiện quyền con người ở Việt Nam, như Báo cáo Rà soát Định kỳ phổ quát, cũng như trong các cuộc đối thoại về quyền con người giữa Việt Nam với các tổ chức quốc tế và quốc gia khác, góp phần tích cực vào công tác ngoại giao về quyền con người giữa Chính phủ Việt Nam với các nước và tổ chức quốc tế.
Đại biểu tham góp ý kiến tại Hội nghị
Đại biểu tham góp ý kiến tại Hội nghị
Tại Hội nghị, các đại biểu tập trung thảo luận về những kết quả nổi bật và những thách thức trong quá trình triển khai, từ đó đề xuất, kiến nghị các giải pháp đột phá để đưa giáo dục quyền con người vào chiều sâu và bền vững hơn, nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển trong giai đoạn tiếp theo.
Phát biểu kết luận Hội nghị, đồng chí Hồ Quốc Dũng, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh, việc đưa nội dung quyền con người vào chương trình giáo dục quốc dân không chỉ là một nhiệm vụ chuyên môn của ngành giáo dục mà còn là chiến lược mang tính quyết định đối với phát triển con người và sự nghiệp giáo dục nước nhà.
Đồng chí Phó Thủ tướng khẳng định, quyền con người luôn là khát vọng xuyên suốt trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. Ngay trong Tuyên ngôn Độc lập năm 1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trích dẫn những chân lý phổ quát về quyền con người để khẳng định quyền thiêng liêng của dân tộc Việt Nam. Tư tưởng “độc lập cho dân tộc, tự do cho Nhân dân, ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành” chính là cách tiếp cận nhân văn, sâu sắc và rất Việt Nam về quyền con người. Kế thừa và phát triển tư tưởng đó, trong suốt gần 40 năm đổi mới, Đảng và Nhà nước ta luôn nhất quán quan điểm lấy con người là trung tâm, là chủ thể, mục tiêu, động lực và nguồn lực của sự phát triển; kiên định mục tiêu phát triển kinh tế gắn với tiến bộ, công bằng xã hội, an sinh xã hội và bảo vệ môi trường.
Đại biểu tham góp ý kiến tại Hội nghị
Đại biểu tham góp ý kiến tại Hội nghị
Theo đồng chí Phó Thủ tướng, trong suốt 08 năm triển khai, Đề án đã đạt được những thành tựu quan trọng, không chỉ trong việc xây dựng và triển khai các chương trình giáo dục về quyền con người mà còn trong việc cải thiện đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân, nâng cao nhận thức xã hội về quyền con người. Việc triển khai Đề án đã giúp Việt Nam tiếp tục khẳng định vị thế quốc tế của mình, đặc biệt là khi trúng cử nhiệm kỳ thứ hai vào Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc với số phiếu 180/190, tạo nền tảng vững chắc cho giáo dục quyền con người trong nước.
Bước vào kỷ nguyên mới, đồng chí Phó Thủ tướng cho biết, giáo dục quyền con người phải đối mặt với những thách thức và yêu cầu mới. Vì vậy, cần phải chú trọng phát triển "hệ miễn dịch" tư tưởng cho thế hệ trẻ, giúp họ nhận thức đúng đắn về tự do và dân chủ, đấu tranh hiệu quả với những luận điệu xuyên tạc lợi dụng chiêu bài "nhân quyền". Đồng chí đặc biệt nhấn mạnh vai trò của công nghệ số trong giáo dục quyền con người, dữ liệu cá nhân và đảm bảo sự tham gia của công dân trong thời đại số.
GS,TS Nguyễn Xuân Thắng trao tặng Bằng khen của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh cho các tập thể có thành tích xuất sắc trong triển khai Đề án
PGS,TS Dương Trung Ý trao tặng Bằng khen của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh cho các cá nhân có thành tích xuất sắc trong triển khai Đề án
Về các nhiệm vụ trọng tâm trong giai đoạn tới, Phó Thủ tướng Hồ Quốc Dũng nhấn mạnh, cần hoàn thiện thể chế chính sách, phát triển chương trình giáo dục quyền con người giai đoạn 2026–2030, và duy trì sự hợp tác chặt chẽ giữa các bộ, ngành để tiếp tục nâng cao chất lượng công tác giáo dục quyền con người tại Việt Nam. Đồng chí tin tưởng, với quyết tâm chính trị cao, công tác giáo dục quyền con người ở Việt Nam trong thời gian tới sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, đóng góp vào việc xây dựng một xã hội dân chủ, công bằng, văn minh và phát triển bền vững.
Với những thành tựu to lớn đã đạt được trong triển khai thực hiện Đề án từ năm 2017 đến nay, Hội nghị đã ghi nhận những nỗ lực to lớn của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, các cơ quan liên quan và các bộ, ngành trong quá trình triển khai Đề án, đặc biệt là công tác biên soạn chương trình giáo dục quyền con người và các tài liệu học tập.
Tại Hội nghị, 04 tập thể và 08 cá nhân đã được trao tặng Bằng khen của Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh vì đã có nhiều thành tích trong triển khai Đề án đưa nội dung quyền con người vào chương trình giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân. Trong đó, 04 tập thể gồm Viện Quyền con người, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; Vụ Giáo dục phổ thông, Bộ Giáo dục và Đào tạo; Cục Quân huấn - Nhà trường, Bộ Tổng tham mưu Quân đội nhân dân Việt Nam, Bộ Quốc phòng; Cục Đào tạo, Bộ Công an.
Các đại biểu tham dự chụp ảnh lưu niệm